روز مادر ، مادران شهدای خراسان جنوبی در قاب خاطرات
سال 1395 درحالی کوس رحیل را به صدا درآورد که آخرین روزهای آن مصادف با سالروز تولد دخت گرامی نبی مکرم اسلام(ص)، بی بی دوعالم، بانوی همه زنان آزاده جهان، مادری فرهیخته برای حسنین(ع)، همسری شایسته ولایق برای اول مظلوم عالم و امام اول شیعیان جهان، محدثه، راضیه، مرضیه، زهرای اطهر، فاطمه بتول(س) بوده و روزی که برای همیشه به عنوان روز مادر و گرامیداشت آن مقام والا و ارزشمند در نزد باریتعالی، رقم خورده است. چنان ارزشی برای این مخلوق عالم هستی در نظر گرفته شده که خداوند در قرآن سفارش اکید در مورد او کرده و میفرماید: « وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَيْهِ إِحْساناً حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهاً وَ وَضَعَتْهُ كُرْهاً وَ حَمْلُهُ وَ فِصالُهُ ثَلاثُونَ شَهْراً حَتَّى إِذا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ بَلَغَ أَرْبَعينَ سَنَةً قالَ رَبِّ أَوْزِعْني أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلى والِدَيَّ وَ أَنْ أَعْمَلَ صالِحاً تَرْضاهُ وَ أَصْلِحْ لي في ذُرِّيَّتي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَ إِنِّي مِنَ الْمُسْلِمين» یعنی : « ما به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادرش نیکی کند. مادرش او را با ناراحتی ( و زحمت زیاد) حمل کرد و با ناراحتی (بیشتر) وضع حمل نمود و دوران حمل و از شیر باز گرفتنش سی ماه است ( که هیچ موجودی جز مادر قادر به تحمل این همه فشار و سختی های فرزند را ندارد و حیات انسان همچنان ادامه می یابد.) تا زمانی که به کمال قدرت نیروی جسمانی رسد و به مرز چهل سالگی وارد گردد.( سپس سه چیز را از خداوند تقاضا کند.) گوید: پروردگارا به من توفیق ده تا شکر نعمتی را که به من و پدر و و مادر ارزانی داشتی به جا آورم.( همچنین به من توفیق ده) تا عمل صالح به جا آورم که تو از آن خشنود باشی. خداوندا، صلاح و درستکاری را در فرزندان و دودمان من تداوم بخش ( و برای اینکه مقدمات اجابت دعایم را فراهم سازم ) من به سوی تو بازگشتم (توبه کردم) و من از تسلیم شدگان و فرمانبرداران هستم.»
به هر دین و آیینی که نظر کنیم و متون مربوط به آن را با دقت بخوانیم، در خواهیم یافت که آن دین نگاه خاصی به مادر دارد و احترام و تعظیم او را واجب می داند. انبیای گذشته ضمن این که به احترام نهادن به مادر توصیه می کردند، قبل از همه خود در مقابل مادر تکریم نموده برایش طلب رحمت و مغفرت می کردند. ابراهیم خلیل (علیه السلام) برای پدر و مادرش دعا می کند و از خدا می خواهد که آن ها را مورد غفران و آمرزش قرار دهد: « ربّنا اغفرلی و لوالدیَّ و للمؤمنین یومَ یَقومُ الحساب»؛ «پروردگارا! من و پدر ومادرم و همه مؤمنان را، در آن روز که حساب بر پا می شود، بیامرز.» این دعای ابراهیم افزون بر این که نشان دهنده بزرگی شأن و مقام مادر است، جنبه تربیتی نیز دارد؛ چرا که به پیروان مکتب توحید می آموزد که این گونه برای پدر و مادرشان دعا کنند. بنابراین، در دین ابراهیم خلیل (علیه السلام) که دین حنیف وخالص بود، مادر از مقام بالایی برخوردار بوده و جایگاه خاصی نزد او داشته است.
هم چنین در آیین موسای کلیم (علیه السلام) مقام مادر بس عظیم و بزرگ بوده و فرزندان خدمت کار به مادر همنشینان بهشتی پیامبران می شده اند. حضرت موسی (علیه السلام) هنگام مناجات با خدا، از خداوند درخواست کرد که همنشین وی را در بهشت برایش معرفی کند تا او را بشناسد. خطاب آمد، ای موسی! در فلان ناحیه، کوچه فلان و فلان مغازه برو، کسی که در آن جا مشغول کار است او رفیق تو در بهشت خواهد بود. حضرت موسی (علیه السلام) سراغ او رفت، دید جوانی است قصاب. از دور مراقب بود تا ببیند او چه عمل شایسته ای دارد. اما چیز فوق العاده ای از او مشاهده نکرد. شب هنگام که جوان محل کار را ترک می کرد، موسی بدون آن که خود را معرفی کند، نزد جوان آمد و از او خواست تا شب را مهمانش باشد. حضرت موسی می خواست بدین طریق رمز کار او را به دست آورد و ببیند آن جوان چه عبادت هایی در خلوتگاه انجام می دهد که این قدر درجه پیدا کرده و همنشین پیامبر خدا شده است.جوان همین که وارد منزل شد قبل از هر چیز غذایی آماده کرد، آن گاه سراغ پیر زنی از کار افتاده رفت که دست و پایش فلج شده، قدرت حرکت و جا به جا شدن را نداشت. با صبر و حوصله غذا را لقمه لقمه به دهانش گذاشت، او را شست و شو داد، لباسش را عوض کرد و سر جایش گذاشت. موسی هنگام خدا حافظی خود را معرفی کرد؛ پرسید این زن کیست و پس از آن که به وی غذا می دادی نگاهی به سوی آسمان می انداخت و کلماتی بر زبان جاری می کرد، چه بود؟ گفت این زن مادرم است و هر بار که به او غذا می دهم و او را سیر می کنم درباره من دعا می کند و می گوید: خدایا او را همنشین موسی بن عمران در بهشت برین قرار بده. موسی به جوان مژده داد که دعای مادر درباره تو مستجاب گردیده است.
مقام مادر در دین حضرت عیسی (علیه السلام) به حدی است که وی در آغاز زندگی شکر خدا می گوید و نخستین بار این نکته را یاد آور می شود و از خدا تشکر می کند که او را نسبت به مادرش نیکوکار قرار داده است؛ چون او می داند که نیکی به مادر بالاترین ارزش را دارد: «و برّا بوالدتی و لم یجعَلنی جبّارا شقِیّا»؛ «مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبار و شقی قرار نداده است.» حضرت مسیح که بدون پدر از مادر متولد شد، صرف این که نیکی به مادر را از امتیازات خود بر می شمارد. دلیل روشنی است بر اهمیت مقام مادر در نزد وی، وگرنه عیسی به عنوان فرستاده خدا افتخاراتی بسیار داشت و می توانست آن ها را در مقام شکر گذاری متذکر شود.
سیره پیامبر در احترام نسبت به مادرش آمنه و احترام فوق العاده نسبت به وی، بهترین دلیل بر عظمت مقام مادر است. به نوشته تاریخ نگاران، پیامبر همراه مادر جهت زیارت تربت پدرش عبداللّه به سفر یثرب رفتند. هنگامی که در سرزمین ابواء - نزدیک مدینه - رسیدند، آمنه بیمار شد و به تدریج وضعش رو به وخامت نهاد و کم کم آثار مرگ در وی پدیدار گشت. پیامبر در آخرین لحظات زندگی مادر، صورت خود را به صورت او گذاشت و با حالت غم و اندوه به چهره مادر نگاه می کرد و می گریست. همراهان هر بار او را از جسد مادر جدا می کردند، دوباره خود را روی جنازه مادر می انداخت و ناله می کرد.
امام علی بن الحسین (علیه السلام) در باب حق مادر و عظمت و منزلت او می فرماید: «و أما حق اُمّک أن تعلم أنها حملتک حیث لا یتحمل احدُ احدا، و أعطتک من ثمرة قلبها ما لا یعطی احدٌ احدا و وقتک بجمیع جوارحها و لم تبال أن تجوع و تطعمک و تعطش و تسقیک و تعری و تکسوک و تضحی و تهجرک النوم لاجلک و وقتک الحَرّ و البرد لتکونَ لها فإنّک لا تطیق شکرها الا بعون الله و توفیقه» . حق مادر بر تو این است که بدانی او تو را حمل نمود، آن گونه که هیچ کس، دیگری را حمل نمی کند؛ و از میوه قلبش به تو داد که احدی به دیگری نمی دهد؛ تو را با جمیع اعضاء و جوارحش در آغوش گرفت و باکی نداشت از این که گرسنه باشد در حالی که تو را می پوشاند و در آفتاب باشد تا تو را در سایه نماید و خواب را به خاطر تو ترک نمود و تو را از سرما و گرما محافظت نمود و تو در برابر این همه خدمت، کجا می توانی شکر گزار او باشی، مگر به کمک و یاری و توفیق پروردگار.»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم ضمن روایتی فرمودند: بهشت زیر پای مادران است.
جنان در زیر گام مادران است
بکش بر دیده ، خاک زیر گامش
مکن بر روی او تندی که بر تو
خدا فرموده واجب احترامش
امام خمینی(ره) که در روز میلاد فاطمه زهرا(س) متولد شده اند. در فرمایشی مقام زن را چنین ترسیم می کنند: « زن مظهر تحقق آمال بشر است ... از دامن زن مرد به معراج مىرود.»
مقام معظم رهبری، حضرت آیت اللّه خامنه ای همزمان با ایام ولادت بانوی بزرگ اسلام حضرت فاطمه زهرا(س) و در جمع بانوان بسیجی و کارمندان و کارگران، دانش آموزان و دانشجویان در مجموعه آزادی تهران بیانات مبسوطی ایراد فرمودند. ایشان در مورد شخصیت بانوی دو عالم چنین بیان نمودند که: « اگر شخصیت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) برای ذهنهای ساده و چشمهای نزدیک بین ما آشکار می شد ما هم تصدیق می کردیم که فاطمه زهرا(سلام الله علیها) سرور همه زنان عالم است. بانویی که در سنین کم و در عمر کوتاه به مقامات معنوی و علمی و معرفتی و به مرتبه ای برسد که برابر مرتبه انبیا و اولیاست. در واقع فاطمه زهرا فجر درخشانی است که از گریبان او خورشید امامت و ولایت و نبوت درخشیده است. آسمان بلند و رفیعی است که در آغوش آن ستاره های فروزان ولایت قرار گرفته است. همه ائمه (علیهم السلام) برای مادر بزرگوار خود تکریم و تجلیلی قایل بودند که برای کمتر کسی این همه احترام و تجلیل را از آن بزرگواران می شود دید.»
مقام مادر چنان والاست که نمی توان وصف آنرا در این نوشتار گنجاند. بالاخص مادرانی که با خون دل فرزندانی پرورش دادند و در راه دین ومکتب، تقدیم انقلاب کردند. از همین جا باید به همگی ایشان خداقوت گفته و سالروز میلاد آن بانوی مکرم(س) و روز تجلیل ازمادران را تبریک بگوییم. بهمین مناسبت قطعه شعری تقدیم این عزیزان می گردد.
با اشک چشم، قبر تو را رنگ میزند
این مادری که بوسه بر این سنگ میزند
مادر نبودهای که بدانی چه میکشد
وز چه به روی صورت خود چنگ میزند
مادر نبودهای که بدانی غم پسر
آتش به جان مادر دلتنگ میزند
در استوای هجر تو هر چند سوخته
اما پر از غرور دم از جنگ میزند
با اشکهای شعلهورش، دست بر دعا
آتش به هر چه فتنه و نیرنگ میزند
هان ای شهید! زنده تاریخ تا ابد!
مرگا بر آن که راه تو را انگ میزند
در این هوای شرجی دور از تبسمت
کم کم تمام آینهها زنگ میزند
میخواستم قصیده بگویم به وصف تو
دیدم که پای قافیه ها لنگ میزند
منبع: قرآن – سایت http://www.hawzah.net – سایت http://www.beytoote.com – کتاب صحيفه
نور, ج6, ص194- سایت- http://aghigh.ir پایگاه خبری بیرجند رسا